7 ‘YEDİ’
Yemin olsun, biz sizin üstünüzde 7 yol yarattık! Ve biz
yaratılıştan/yaratılmışlardan gafil de değiliz…… Müminun S.17
Fatiha süresi 7. Ayet
صِرَاطَ الَّذ۪ينَ اَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْۙ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّٓالّ۪ينَ
﴾7﴿ Nimetine
erdirdiklerinin yoluna; gazaba uğramışların yoluna da, doğrudan sapmışların
yoluna da değil!
Tefsir (Kur'an Yolu)
Burada tarihe bir atıf yapılarak
yolun doğrusu ve eğrisi hakkında bir başka ölçüt ve delil daha verilmektedir.
İslâm yalnızca Allah kitabında böyle buyurduğu için doğru yol değildir, aynı
zamanda tarih boyunca ilâhî irşadı reddedenlerin tecrübeleri de doğru yolun
İslâm olduğunu göstermektedir. Bu sebeple doğru yolu arayanlar ve üzerinde
bulundukları yolun sağlamasını yapmak isteyenler, dönüp tarihe bakmak, gerçek
mutluluğu bulanlarla sapanlar ve Allah’ın gazabına uğrayanların yol ve
yöntemlerini incelemek durumundadırlar. Tarihte hem örnekler hem de
ibretler vardır. Örnekler, peygamberlerin izlerinden giden fert ve ümmetlerde,
ibretler ise onlara cephe alan ve Cenâb-ı Hakk’a meydan okuyanlarda
görülmektedir. Bazı rivayetlerde sapanların “hıristiyanlar”, ilâhî gazaba
uğrayanların da “yahudiler” olarak açıklanması (meselâ bk. Müsned, IV,
378; Tirmizî, “Tefsîr”, 2), yalnızca zaman ve mekân itibariyle yakın birer
örnek olmalarından dolayıdır.
7 Üst yol (soy) Müminun S.17
وَلَقَدْ خَلَقْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعَ
طَرَٓائِقَۗ وَمَا كُنَّا عَنِ الْخَلْقِ غَافِل۪ينَ
﴾17﴿ Andolsun biz üstünüzde
yedi yol (yörünge) yarattık. Biz yaratılanlardan habersiz değiliz.
Tefsir (Kur'an Yolu)
İnsanın ölümlülüğünü ve yeniden
diriltileceğini bildiren açıklamanın ardından bu âyetler grubunda hem yeniden
dirilmesi konusunda zihinlere doğabilecek kuşkuların giderilmesi ve Allah’ın
yeniden diriltmekten âciz olmadığının hatırlatılması istenmiş hem de O’nun
insanlığa ihsanından örnekler verilerek kendisine şükretmek gerektiğine işaret
edilmiştir.
“Yedi yol” ile ne kastedildiği
hususunda değişik görüşler vardır. Eski tefsirlerde bu ifade genellikle klasik
astronomi tasavvurundaki yedi kat gök yani yedi kozmik sistem veya gezegenlerin
yörüngeleri olarak yorumlanmıştır (Taberî, VIII, 12; Zemahşerî, III, 44).
Elmalılı, âyetin sonunda geçen bilgi ile alâkalı ifadeyle de bağlantı kurarak,
kendisi buradaki “yedi yol”dan insandaki beş duyu ile akıl ve vahiy yollarının
oluşturduğu yedi idrak yolunu anladığını belirtmektedir (V, 3439). Bize
göre–İbn Âşûr’un da belirttiği gibi (XVIII, 27)– bu yorumlar içinde en uygun
olanı, “yedi yol”u eskiden meşhur olan yedi gezegenin yörüngeleri kabul
eden yorumdur. Buradaki yedi sayısının sınırlayıcı değil, çokluk bildirmek için
kullanıldığı da düşünülebilir.
“Yaratılanlar” diye
çevirdiğimiz halk kelimesi tefsirlerde “yaratma” şeklinde
de açıklanmıştır. İlk yoruma göre Allah bütün yarattıklarını bilmektedir.
Aristo ve onu izleyen bazı filozofların iddia ettiği gibi Allah yarattıklarının
durumundan habersiz değildir; O hem yaratır hem de yarattıklarını bilir; onları
yönetir, korur, besler, barındırır, çoğaltır, azaltır, yaşatır, öldürür... Kezâ
O, yaratma işlevinden de habersiz değildir; 14. âyette belirtildiği gibi, O
“yapıp yaratanların en güzeli”dir; yaratması ilimle, hikmetledir, bu sebeple de
her yaratmanın bir anlamı, yarattıklarıyla ilgili bir gayesi vardır.
Buradaki halk ile insanların
kastedildiği de söylenmiştir. Bu durumda âyetin ilgili kısmı, “Biz
insanlardan, onların yapıp ettiklerinden habersiz değiliz” anlamına gelir
(Râzî, XXIII, 87).
Toplam 7 kere aynı ifadenin yeni soy ifadesinin geçtiği ayetler
1)…. Dilerse sizi götürür ve
yepyeni bir halk getirir.. İbrahim S.19
2)….(Allâh) yerinize sizden başka
bir topluluk getirir.. Tevbe S.39
3)….Rabbim dilerse, sizi gönderip
yerinize başka bir topluluk getirir.. Hud S.57
4)….soylarını kırdık, onlardan
sonra da başka toplumlar yarattık.” Enbiya, S.11
5)….Onlardan sonra yine başka
nesiller dünyaya getirdik.” Müminun S.42
6)…Dilediğimiz vakit elbette
‘’onların’’ yerine başkalarını getirebiliriz. İnsan S.28
7?)….Dilerse sizi ortadan
kaldırır ve yerinize başka mahlûklar yaratır. Fatır S.16
Fatır S.16 da diğer ayetlerin
ifadesinden ayrı BAŞKA MAHLUKLAR ifadesi geçer.
Bizden (İNSAN) önce 5 soy kırıldı. 6 biziz 7. Ne olabilir? GELECEK size ne vaat ediyorsa odur.
İşte bu 7. Şık Madam ‘Helena
Petrovna Blavatsky’ cevabını henüz o zamanlar bilemediği 7 kök soyun, son ayağı
MAHLUK EVRİLMESİNDE gizlidir.
De ki: “İster taş olun, ister
demir. İsterse aklınıza imkansız gibi görünen herhangi bir yaratık!” Diyecekler
ki: “Bizi hayata kim döndürecek?” De ki: “Sizi ilk defa yaratan.” Bunun üzerine
onlar sana alaylı bir tarzda başlarını sallayacak ve “Ne zamanmış o?”
diyecekler. De ki: “Yakın olsa gerek.”
İsra S.50.
Ayette bahsi geçen
“İsterse taşa veya demire dönüşün,” ifadesi yeni fiziksel görünümünde
habercisidir-topraktan et bedene, et bedenden bir mikro çipe, mikro çipin bağlı
olup hareket sergileyebileceği bir robota (demir) evrilmek bir evrimdir.
Düşünce sisteminin bir makineye aktarımı ve makinenin fiziksel bir hale gelmesi
(ister taştan ister demirden olun), taş mikro çipin elementinin bileşenlerinin
tanımlamasıdır, demir ise bildiğin insan beyni destekli bir robot bedendir.
7 Cehennem kapısı
Cehennemin 7 Kapısı ve Cehennem Tabakaları
Kur'an-ı Kerîm'de Cehennem'in yedi kapısının olduğu belirtilmektedir.
"Cehennemin yedi kapısı olup, her kapıdan onların girecekleri
ayrılmış bir kısım vardır." (el-Hicr: 15/44)
Bu kapı veya tabakalar şunlardır:
Bu kapı veya tabakalar şunlardır:
1- Cehennem: "Derin
kuyu" demektir. Cehennem tabakalarına ait yedili tasnif sisteminde azabı
en hafif olan en üst tabakadır. Sünnî âlimlere göre burası günahkâr mü'minlerin
azap yeri olacak, bunların azabı sona erdikten sonra boş kalacaktır. Bu durumda
cehennem, genel olarak ahiretteki azap yerinin bütününün; özel olarak da en üst
tabakasının adı olmaktadır. Kur'an-ı Kerim'de 77 ayette geçmektedir.
2- Lâzâ (alevli ateş): "Hâlis ateş" anlamına gelen kelime Kur'an'da bir yerde geçmekte ve "bedenin iç organlarını söküp koparan" diye nitelendirilmektedir.[1]
2- Lâzâ (alevli ateş): "Hâlis ateş" anlamına gelen kelime Kur'an'da bir yerde geçmekte ve "bedenin iç organlarını söküp koparan" diye nitelendirilmektedir.[1]
"Hayır (Allah onu azabdan kurtarmaz) Çünkü o Cehennem alevli bir
ateştir." (el-Meâric: 70/15)
3- Saîr (çılgın ateş): "Tutuşturmak, alevlendirmek" anlamındaki sa'r kökünden sıfat olup, Kur'an'da 17 ayette yer alır. Kur'an'da çoğunlukla cehennemin bir adı olarak, bazen de "tutuşturulmuş, alevli ateş" manasında kullanılmıştır.
3- Saîr (çılgın ateş): "Tutuşturmak, alevlendirmek" anlamındaki sa'r kökünden sıfat olup, Kur'an'da 17 ayette yer alır. Kur'an'da çoğunlukla cehennemin bir adı olarak, bazen de "tutuşturulmuş, alevli ateş" manasında kullanılmıştır.
"O şeytanlara (ahirette) çılgın ateş azabı hazırladık."
(el-Mülk: 67/5)
Ayrıca on beş ayette daha bu isimle
geçmektedir.[2]
4- Sakar (kırmızı ateş): "Şiddetli
bir ısı ile yakıp kavurmak" anlamındaki sakr kökünden isimdir. Dört ayette
cehennem kelimesi yerine kullanılmış, bunlardan Müddessir: 74/28-29. ayetlerde
"yaktığı şeyi tüketircesine tahrip etmekle birlikte sönmeyip yakmaya devam
eden ve insanın derisini kavuran" şeklinde nitelendirilmiştir.
"Hem ey Rasûlüm bilir misin, nedir o sakar (Cehennem)."
(el-Müddessir: 14/27
5- Hâviye (uçurum): "Yukarıdan
aşağıya düşmek" anlamındaki hüviy kökünden isim olan hâviye, "uçurum,
derin çukur" manasına gelir. Kur'an'da sadece bir yerde[3] zikredilmiş ve
ayetin devamında harareti yüksek ateş diye izah edilmiştir.
"O, kızgın bir ateştir." (el-Kâria: 101/9-11)
6- Hutame (kalbleri saran ateşli
kaygı): "Kırmak, ufalayıp tahrip etmek" anlamındaki hatm
kökünden olup, "Allah'ın yüreklere kadar tırmanan tutuşturulmuş
ateşi" diye açıklanmıştır.[4]
"Şüphesiz o, Hutame’ye (ateşe) atılacaktır." (Hümeze: 104/4)
7- Cahim (yanan kızgın ateş): "Kat
kat yanan, alevi ve ısı derecesi yüksek ateş" anlamında olup 26 ayette ve
bazı hadislerde geçer. Kur'an'da daha çok cehennem yerine, birkaç ayette de
"tutuşturulan yakıcı ateş" anlamında kullanılmıştır.
"Küfredenler ve ayetlerimizi yalanlayanlara gelince, işte onlar
Cahim'in yarânıdırlar." (el-Mâide: 5/10)[5]
Kur'an'da cehennem için kullanılan başka kelime ve terkipler de mevcuttur.
Azabu’l-Harik: Beş ayette "azâbü'l-harîk" (yakıcı, ateş, yangın azabı) cehennem için kullanılır.
Kur'an'da cehennem için kullanılan başka kelime ve terkipler de mevcuttur.
Azabu’l-Harik: Beş ayette "azâbü'l-harîk" (yakıcı, ateş, yangın azabı) cehennem için kullanılır.
Hamim: 12 Ayette geçen "hamîm" (kaynar su)
cehennemdeki azap türlerinden biri olmak üzere, bunun, cehennemliklere
içirileceği ve başlarından aşağı döküleceği beyan edilir.
Semûm: Temas ettiği şeyi zehir gibi etkileyip dokularına
işleyen sıcak rüzgâr anlamındadır. Cehennem azabının türlerinden olmak üzere
iki ayette geçer.
Siccin: Hapishane, derin çukur anlamındaki "Siccîn"
kelimesinin cehennemin veya oradaki vadilerden birinin adı olduğu kabul edilir.
Gayy, Veyl: Azıp sapmak anlamındaki "ğayy" kelimesi
ile, yazıklar olsun, vay haline! anlamındaki "veyl" kelimesinin
cehennemdeki bir kuyu, dağ veya vadinin adı olduğu da belirtilir.
İslam âlimleri, cehennemin yedi kapılı (yedi tabaka) oluşu üzerinde durmuşlardır.
Ebussuud'a göre kapıların daha az veya daha çok değil de yedi
oluşu, oraya girmeye sebep olan vasıtaların, yani beş duyu organıyla, şehvet ve
gazap temayüllerinin toplam aynı sayıda olmasıyla ilgilidir.
Elmalılı ise şöyle bir yorum yapmaktadır: İnsanın mükellefiyet organları beş duyu ile birlikte kalp ve tenasül uzvudur. Manevî anlamdaki kalp kapısı açık olursa kişi doğru yoldan yürüyerek cennete girer, aksi takdirde yedi organ, mükellefi yedi çeşit azaba sürükler. Nitekim cennet ehlinden söz eden ayetlerde onların kalplerinde kin ve kötülüğün bulunmadığı ifade edilir.[6]
Elmalılı ise şöyle bir yorum yapmaktadır: İnsanın mükellefiyet organları beş duyu ile birlikte kalp ve tenasül uzvudur. Manevî anlamdaki kalp kapısı açık olursa kişi doğru yoldan yürüyerek cennete girer, aksi takdirde yedi organ, mükellefi yedi çeşit azaba sürükler. Nitekim cennet ehlinden söz eden ayetlerde onların kalplerinde kin ve kötülüğün bulunmadığı ifade edilir.[6]
Hâviye, uçurum, derin
çukur demektir. Hâviye adlı cehennemin derinliğini düşün! Dünyadaki
şehvetlerin, nefsânî isteklerin derinliklerinin bir sonu olmadığı gibi,
Hâviye'nin de derinliğinin sonu yoktur.[7]
[1] Meâric: 70/15-16.
[2] 22/4; 31/21; 34/12 vs.
[3] Karia: 101/9.
[4] Hümeze: 104/4-7.
[5] M. Sait Şimşek, Şamil İslam Ansiklopedisi: 1/281. Ahmet Kalkan, Kur’an Kavram Tefsiri.
[6] Hak Dini, K. Dili, Eser Y. c 5, s. 3066.
[7] Ahmet Kalkan, Kur’an Kavram Tefsiri.
7 Çift ‘’Hicr S.87
[1] Meâric: 70/15-16.
[2] 22/4; 31/21; 34/12 vs.
[3] Karia: 101/9.
[4] Hümeze: 104/4-7.
[5] M. Sait Şimşek, Şamil İslam Ansiklopedisi: 1/281. Ahmet Kalkan, Kur’an Kavram Tefsiri.
[6] Hak Dini, K. Dili, Eser Y. c 5, s. 3066.
[7] Ahmet Kalkan, Kur’an Kavram Tefsiri.
7 Çift ‘’Hicr S.87
Andolsun, sana çiftlerden yediyi ve büyük Kur’an’ı verdik.
وَلَقَدْ اٰتَيْنَاكَ سَبْعاً مِنَ
الْمَثَان۪ي وَالْقُرْاٰنَ الْعَظ۪يمَ
﴾87﴿ Kuşkusuz sana tekrar tekrar okunandan (âyetlerden) yedisini
ve yüce Kur’an’ı verdik.
Tefsir (Kur'an Yolu)
Allah Teâlâ, putperestlerin Hz.
Peygamber’i üzen ve inciten inatçı, alaycı tutumlarına karşı resulünü teselli
etmek üzere, kendisini âdeta çok değerli bir hediye ile, tekrar tekrar okunan
yedi (âyeti) ve yüce Kur’an’ı vermekle onurlandırdığını ifade buyurmaktadır.
“Tekrar tekrar okunan
yedi (âyet)” diye çevirdiğimiz âyet metninde geçen mesânî kelimesi, mesnâ veya
mesnâtün kelimesinin çoğulu kabul edilmiştir; “övgü” anlamındaki senâdan
gelebileceği de belirtilmektedir. Mesânî kelimesi “katlanıp bükülerek
ikilenen, başka bir şeyle takviye edilen” gibi mânalara gelir. Bir şeyin
büklümlerine, katlarına da mesânî denilmekte, “tekrar tekrar yapılan,
okunan” gibi bir anlamda da kullanılabileceği ifade edilmektedir. Konumuz olan
âyetteki “seb‘an mine’l-mesânî” ifadesi müfessirleri epeyce meşgul etmişse
de bu hususta en fazla kabul gören iki yorum vardır:
a) Bir görüşe göre bu ifade
ile Kur’ân-ı Kerîm’in, “es-seb‘u’t-tıvâl” diye anılan en uzun yedi sûresi
kastedilmiştir. Bunlar Bakara, Âl-i İmrân, Nisâ, Mâide, En‘âm, A‘râf, Enfâl
(başında besmele bulunmayan Tevbe sûresi ile birlikte) sûreleridir. Bu
sûrelerin “mesânî” diye anılmasının sebebi, içlerinde farzlara, hukukî
emir ve yasaklara, cezalara ve geçmiş toplumlara dair ibretli kıssalara geniş
bir şekilde ve tekrar tekrar yer verilmesidir. Ancak Hicr sûresi Mekke’de,
anılan yedi uzun sûreden En‘âm ve A‘râf’ın dışındakiler ise Medine’de inmiştir.
Bu durumda Mekke’de inen bir sûrede, henüz ortada bulunmayan sûrelerden söz
edilmesi mâkul gözükmemektedir. Gerçi sûrenin özellikle bu âyetinin Mekke’de
indiği söylenmişse de bu bilgi itimada şayan görülmemektedir.
b) Daha çok kabul gören
diğer görüşe göre “seb‘an mine’l-mesânî” ifadesiyle Fâtiha sûresi
kastedilmiştir. Sûrenin böyle anılması ise yedi âyetten oluşması, namazda
tekrar tekrar (her rek‘at) okunması, her okunuşta arkasından bir de zammı sûre
ilâve edilerek bir nevi ikilenmesi, katlanması, sûrenin –ilki Allah Teâlâ’ya
hamd ve senâ, ikincisi dua ve niyaz olmak üzere– iki bölümlü olması, biri
Mekke’de peygamberliğin ilk döneminde, diğeri Medine döneminde olmak üzere iki
defa nâzil olması gibi sebeplerle izah edilmektedir.
7 Kabe tavafı
Kâbe etrafında tavaf, tevhid
fikrini temsil etmektedir. Bu hareketin ictimaî hayata ait olan mânâsı,
birlikten ayrılmamak ve bu birliği korumaya çalışmaktır. Ferdî hayata ait
mânâsı ise daha derin hakikatları ihtiva etmektedir. Çünkü gökler yedi kattır,
insandaki nefis de yedi tanedir. Her dönüşte bir merhale, bir menzil aşılarak
yedi kat göklerin üstüne çıkmak, maddî âlemin üstüne yükselmek demektir. Ayrıca
iç dünyamızda yedi basamaklı olan nefsin en aşağı basamağından en üst
basamağına yükselmesidir. Yani nefs-i emmâreden nefs-i mutmainneye çıkarak,
hayvanî hayattan kurtulup, ruhânî hayata kavuşmak demektir.
Kâbe'yi tavaf, kâinat
nizamından alınmış bir ibadettir. Seyyareler güneş, elektronlar çekirdek,
pervaneler kandil etrafında döner; böyle bir merkez etrafında dönmek ona aşkla
bağlılık anlamına gelir.
Kur'an-ı Kerim'de Cenab-ı Hak:
"Yedi gök, yer ve bunlarda bulunan her şey O'nu tesbih eder. O'nu
övgü ile tesbih etmeyen hiçbir şey yoktur. Ne var ki siz onların tesbihinin
farkında değilsiniz..." (İsrâ, 17/44)
buyurmaktadır.
Tabiat
ilimlerindeki gelişme bu ayetin açıklamasına yardımcı olmuştur. Nitekim,
önceleri cansız ve hareketsiz olduğu sanılan varlıklar da dahil olmak üzere
bütün eşya atomlardan meydana gelmiştir. İşte atom çekirdeklerinin etrafındaki
elektronlar, sürekli ve muntazam bir şekilde çekirdeğin etrafında
dönmektedirler ki, bu durum Kur'an-ı Kerim tarafından Allah'ı tesbih olarak
ifade edilmiştir. Bu bakımdan, İslâm'ın sembolü olan Kâbe etrafında dönmek de;
dine gönül vermek, onun etrafında pervane kesilmek ve Allah'a bütün kalbiyle
bağlanmaktır.
7 Kez Sava Merve arası yürüyüş
“Şüphesiz Safâ ve Merve, Allah’ın sembollerindendir.” (Bakara,
2/158)
Önce, yalçın kayalarla dolu, sert
ve yüksek birçok dağa nispetle hayli mütevazı olan iki küçük kaya tepeciğinin,
yani Safâ ve Merve’nin “Allah’ın sembolleri” olduğu
gerçeğini hatırlatmamız gerekiyor. “Ne özelliği var? Niçin bu iki küçük
kayalık seçilmiş?” denilmemeli, Safâ ile Merve’yi
Kur’an’da “Şeâirullah” yani “Allah’ın sembolleri” olarak
adlandıran ilahî iradeye teslim olunmalı.
Koşmak, hızlı yürümek anlamına
gelen “sa’y”, bir arayıştır. Terim olarak, hac ve umrede Kâbe’nin
doğu tarafındaki Safâ Tepesi’nden başlayarak Merve’ye dört gidiş, Merve’den de
Safâ’ya üç dönüş olmak üzere bu iki tepe arasındaki gidişgelişe denir. Sa’y
esnasında Safâ ile Merve arasında vadinin en derin kısmında (iki yeşil
direk arasında) daha canlı ve hızlı yürümeye ise, “hervele” denilmektedir.
Hacda yapılmakta olan sa’yin
aslı, Hz. Hacer’in henüz süt emen oğlu İsmail için su ararken bu iki tepe
arasında koşması hadisesine dayanır. Dolayısıyla Safâ ve Merve arasındaki sa’y,
Allah’ın rahmetinin en büyük tecellilerinden biri olan anne şefkatinin Hz.
Hacer validemizde kendini gösteren şeklinin yâd edilmesidir. Annelik şefkatine
ve sevgisine İslam’ın verdiği değeri simgeleyen temsilî bir harekettir.
7 coğrafik bölgeye sahip olan Türkiye devleti.
Vs. 7 ile ilgili daha bir çok örnekleri
çoğaltabiliriz..
Kaynaklar: www.kuran19.org, https://sorularlaislamiyet.com , https://kuran.diyanet.gov.tr , http://www.dervisler.net
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk yorumu gönderene aittir.